Twórczość nowelistyczna Henryka Sienkiewicza obejmuje trzy zazębiające się kręgi tematyczne: chłopski, antyzaborczo-patriotyczny oraz amerykański. Ten ostatni jest wynikiem obserwacji podjętych w podróży po Ameryce, którą autor odbył w latach 1876-1878. Najczęściej powracającym motywem zbioru „Nowele i opowiadania” jest niezawiniona niedola bohaterów: bezradność ciemnego i oszukanego chłopa, bezradność krzywdzonego dziecka oraz obraz skutków cywilizacji.
Narracja nowel i opowiadań Henryka Sienkiewicza oscyluje pomiędzy ujęciem groteskowym (zwłaszcza w nowelach chłopskich) a liryczno-patetycznym. Autor z umiarem stosuje rozmaite efekty kompozycyjne, dba o powściągliwość stylistyczną i stara się osiągnąć efektowne zakończenie. Dużą wagę przykłada też do elementów opisowych, celując w perspektywicznym ujęciu krajobrazu oraz w oddaniu jego kolorystycznych i świetlnych walorów.
Czyta Mirosława Podwysocka.
